czwartek, marzec 28, 2024
poniedziałek, 26 listopad 2012 11:04

Nie tylko wojenna Republika Iranu

Iran? Pierwsze skojarzenie to wojny, granica z Irakiem oraz odwieczna problematyczność Bliskiego Wschodu. Jednak na dłuższą metę tak naprawdę nie orientujemy się, czym tak naprawdę jest ten kraj. A może warto spojrzeć na niego od innej strony?
Geograficzny mix
Iran jest położony na Bliskim Wschodzie, a dokładniej – nad Zatoką Perską, Zatoką Omańską oraz Morzem Kaspijskim. Graniczy on z siedmioma państwami oraz jedną autonomią: Irakiem, Turcją, Armenią, Azerbejdżanem, Turmenistanem, Afganistanem, Pakistanem oraz Nachiczewańską Republiką Autonomiczną. Ukształtowanie terenu jest wyżynno-górzyste, przez co nie ma zbyt wielu obszarów sprzyjających rolnictwu. Do tego dochodzi również kontynentalny, a co za tym idzie dosyć ostry, klimat, w którego skład wchodzą dwie strefy: podzwrotnikowa i zwrotnikowa, dzięki czemu temperatury potrafią być naprawdę wysokie.

Polityczny fix
Współcześnie mamy do czynienia z Islamską Republiką Iranu, co oznacza, że w tym kraju  łączy się nowoczesne demokratyczne rozwiązania polityczne z tradycyjną religijną dyktaturą. Władzę wykonawczą sprawuje rząd, na którego czele stoi prezydent, wybierany w wyborach powszechnych. Władzę ustawodawczą teoretycznie pełni parlament, często też wykorzystuje się referendum. Jednak cała władza oparta jest na autorytetach religijnych, w tym organach nadzoru religijnego, takiego jak welajat e faghih (który jest teologiem szyickim i zarazem głową państwa) czy Rada Strażników (odpowiednik naszego Trybunału Konstytucyjnego). Powszechnie obowiązują dosyć surowe normy, wzorowane na szariacie.

Ogólny misz-masz
Jedną z ciekawostek jest fakt, że jest to jedyny kraj na Bliskim Wschodzie, w którym obowiązuje muzułmański kalendarz słoneczny, całkowicie odmienny od naszego juliańskiego. Na terenie kraju istnieje aż dziewięć różnych  grup etnicznych, w tym Lurowie, Gilanie czy Turkmeni. Językiem urzędowym jest perski, jednak używa się także tureckiego, kurdyjskiego, luri, beludżyjskiego oraz arabskiego. Funkcjonującą walutą jest rial irański, dzielący się na sto dinarów.

Media