Czym jest rozrost bakteryjny jelita cienkiego?
SIBO, czyli bakteryjny rozrost jelita cienkiego, to stan, w którym bakterie, które powinny bytować głównie w jelicie grubym, przemieszczają się i namnażają w jelicie cienkim. Prowadzi to do fermentacji niestrawionych węglowodanów i produkcji gazów – głównie wodoru i metanu – które powodują objawy ze strony przewodu pokarmowego. W takich przypadkach istotne znaczenie ma sibo diagnostyka, która pozwala szybko i precyzyjnie rozpoznać przyczynę dolegliwości.
Nieprawidłowa flora bakteryjna zaburza wchłanianie składników odżywczych i może prowadzić do takich problemów jak niedobory witamin, przewlekła biegunka, bóle brzucha, wzdęcia i zmiany skórne.
Jak działa test oddechowy w diagnostyce SIBO?
Test oddechowy wodorowo‑metanowy to skuteczna metoda wykrywania SIBO. Polega na pomiarze poziomów wodoru (H₂) i metanu (CH₄) w wydychanym powietrzu, które są wytwarzane przez bakterie fermentujące cukry w jelicie cienkim. Przebieg testu obejmuje:
- pobranie próbki powietrza na czczo (tzw. próba zerowa),
- wypicie roztworu laktulozy lub glukozy,
- pobieranie kolejnych próbek powietrza co 15–20 minut przez około 2–3 godziny.
Wzrost poziomu wodoru lub metanu wskazuje na zespół przerostu bakteryjnego jelita cienkiego SIBO. Wysoki wodór może świadczyć o biegunce, metan – o zaparciach.
Kiedy warto wykonać test oddechowy wodorowo-metanu?
Objawy SIBO są często niespecyficzne, dlatego test oddechowy warto wykonać w przypadku długotrwałych problemów z przewodem pokarmowym. Typowe wskazania to:
- bóle brzucha i wzdęcia – szczególnie po posiłkach zawierających węglowodany,
- uczucie pełności i szybkie sytości – świadczące o nieprawidłowym pasażu jelitowym,
- przewlekła biegunka lub zaparcia – często naprzemiennie,
- zmiany skórne i zmęczenie – wynikające z niedoborów i złego wchłaniania,
- zespół jelita drażliwego – który nie reaguje na leczenie,
- podejrzenie nietolerancji fruktozy, laktozy, sorbitolu – fermentujących węglowodanów,
- stosowanie inhibitorów pompy protonowej – które sprzyjają rozwojowi bakterii w jelicie cienkim,
- współistniejące choroby przewlekłe – np. przewlekłe zapalenie trzustki, przewlekła choroba nerek, marskość wątroby, zakażenie HIV.
Jak przygotować się do wykonania testu?
Aby uzyskać wiarygodny wynik, konieczne jest odpowiednie przygotowanie pacjenta. Już na 24 godziny przed badaniem należy przejść na dietę eliminacyjną – wykluczającą błonnik, fermentujące warzywa i owoce oraz alkohol. Na 12 godzin przed testem należy zachować ścisłą głodówkę – nie wolno nic jeść ani pić poza wodą, a także nie należy myć zębów. Tydzień przed planowanym badaniem trzeba odstawić wszystkie probiotyki, prebiotyki, środki przeczyszczające oraz enzymy trawienne. Z kolei na 4 tygodnie wcześniej należy zrezygnować z antybiotyków i leków prokinetycznych. W dniu badania nie powinno się palić, podejmować intensywnego wysiłku fizycznego ani żuć gumy.
Tylko ścisłe przestrzeganie tych zaleceń pozwala uzyskać wiarygodny wynik testu oddechowego i dokładnie ocenić obecność wodoru i metanu w wydychanym powietrzu.
Zalety testu oddechowego w diagnostyce SIBO
Test wodorowo-metanowy to jedna z najdokładniejszych metod oceny SIBO. Oto jego istotne zalety:
- Nieinwazyjność i bezpieczeństwo – badanie jest bezbolesne i bez ryzyka powikłań.
- Dokładna analiza bakterii w jelicie cienkim – pozwala wykryć zarówno wodór, jak i metan.
- Możliwość diagnostyki w domu – dzięki zestawowi wysyłkowemu do samodzielnego pobrania próbek.
- Powtarzalność – umożliwia ocenę skuteczności leczenia SIBO.
- Brak konieczności RTG przewodu pokarmowego – co ogranicza narażenie na promieniowanie.
Test daje precyzyjny obraz sytuacji mikrobiologicznej w jelicie cienkim i stanowi podstawę do dalszego postępowania.
Jak wygląda leczenie SIBO po teście oddechowym?
Po uzyskaniu wyniku testu lekarz wdraża celowane leczenie SIBO, które obejmuje:
- Antybiotyki – takie jak rifaksymina, dobierane w zależności od dominującego gazu.
- Probiotyki i enzymy trawienne – wspierające regenerację jelita cienkiego.
- Dieta low-FODMAP – ograniczająca fermentujące cukry.
- Suplementacja – uzupełnianie niedoborów, poprawa wchłaniania węglowodanów i tłuszczów.
- Edukację i profilaktykę nawrotów – w tym unikanie niepotrzebnych leków i kontrola flory jelitowej.
Dzięki diagnostyce i leczeniu zyskujesz szansę na trwałą poprawę pracy przewodu pokarmowego i komfort życia.
Test oddechowy wodorowo-metanowy to skuteczna, nieinwazyjna i wygodna metoda wykrywania zespołu rozrostu bakteryjnego jelita cienkiego. W diagnostyce SIBO pozwala na precyzyjną ocenę aktywności bakterii w jelicie cienkim oraz dobór indywidualnego leczenia. Jeśli masz objawy takie jak przewlekła biegunka, zaparcia, ból brzucha, uczucie pełności lub nietolerancje cukrów, rozważ wykonanie badania. Wczesne wykrycie SIBO daje szansę na skuteczne leczenie i trwałą poprawę stanu zdrowia przewodu pokarmowego.